Riksta Zwart (Waterbedrijf Groningen): "Dialoog is de basis voor moderne arbeidsverhoudingen"

Rolf Blankemeijer

Riksta is directeur van Waterbedrijf Groningen en sinds juli 2016 ook bestuurslid van de WWb. In juli loopt haar tweede zittingstermijn van drie jaar af. Riksta heeft aangegeven dat zij niet voor een derde zittingstermijn beschikbaar is en het bestuur dus zal verlaten.

Foto Riksta Zwart - 765x300px

Wat is je het meest opgevallen in de afgelopen jaren dat je in het bestuur van de WWb zat?
Riksta: "Het onderhandelen over een cao is een van de taken van het bestuur van de WWb. Het eerste cao-traject waar ik bij betrokken was, verliep op zijn zachtst gezegd erg moeizaam en het heeft lang geduurd voordat we een cao hadden. Het leek wel of de tegenstellingen het belangrijkste element in de relatie tussen werkgevers en vakbonden waren, terwijl we eigenlijk als cao-partijen hetzelfde doel nastreven, namelijk een cao die goed is voor onze medewerkers en die past bij onze sector. Ik denk dat er uiteindelijk meer is dat sociale partners bindt dan hen van elkaar scheidt. Die verbinding moeten we zoeken. Met elkaar in gesprek blijven en oog hebben voor elkaars belangen is daarvoor heel belangrijk. Ik geloof zelf daarom meer in moderne dialoog tussen betrokken mensen dan in klassieke strijd tussen vakbonden en werkgevers."

Heb jij zaken zien veranderen in de afgelopen jaren?
Riksta; "Jazeker! Een van de meest opvallende veranderingen die ik in de afgelopen jaren zag, is de communicatie vanuit werkgevers richting medewerkers. Toen ik als bestuurslid begon was die communicatie heel formeel. Werkgevers en vakbonden hadden ieder hun eigen afgebakende rol in dat proces en volgden vaste patronen. Vakbonden zorgden voor de communicatie naar de medewerkers en de WWb communiceerde met de werkgevers. Maar eigenlijk is dat vreemd als je er even over na denkt. Een cao regelt zaken tussen de werkgever en de medewerkers. Dan is het toch belangrijk dat je als werkgever je eigen medewerkers meeneemt in het proces van visie- en besluitvorming? In de drinkwatersector werken zeer betrokken medewerkers die hart voor hun bedrijf hebben. Het is dan ook niet vreemd dat medewerkers willen weten waarom we bepaalde zaken doen. Dat past bij volwassen arbeidsverhoudingen. Daarbij ontstaat begrip en uiteindelijk ook draagvlak voor veranderingen."

Wat betekent het streven naar meer volwassen arbeidsverhoudingen voor het cao-proces?
Riksta: "Na dat eerste lastige cao-proces wilden de leden van de WWb vernieuwing op het gebied van communicatie. We zijn daarom tijdens het vorige cao-proces begonnen om medewerkers via een speciale website informatie te geven over de inhoud en verloop van het cao-overleg. Door middel van interviews, filmpjes en podcasts konden medewerkers ook zelf hun verhaal vertellen. Ook vakbonden en werkgevers kregen op deze website de ruimte om als persoon hun kant van het verhaal te vertellen. Dit maakte de informatie meer persoonlijk en had daarom meer impact dan het verspreiden van tekst via het intranet. Zo ontstond ook een mooi gebalanceerd en aansprekend palet aan informatie. Deze manier van communiceren werd enorm gewaardeerd bij zowel de medewerkers als ook de werkgevers. Goede communicatie vergroot het draagvlak voor de cao en de besluiten die tijdens het cao-overleg zijn genomen. Ik vind draagvlak bij medewerkers heel belangrijk. Het is uiteindelijk toch hun cao!"

Wat is een gebeurtenis die je nooit meer zult vergeten?
Riksta: "Een van de mooiste momenten vond ik de demonstratie van de werkgevers bij het hoofdkantoor van de FNV in Utrecht in 2018. Alle leden van de WWb waren toen aanwezig. Wij stonden daar toch mooi met ons spandoek met de oproep aan de vakbonden om aan tafel te komen om voor onze medewerkers een cao af te sluiten. De medewerkers van de vakbond kwamen naar buiten om bij ons een drinkfles met het logo van de WWb op te halen en om bij ons koffiekarretje een bekertje echte koffie te drinken. Dat leverde leuke contacten en gesprekken op. Wij stonden daar als vertegenwoordigers van onze sector voor onze medewerkers en dat gaf ook een grote mate van verbondenheid tussen de leden."

Hoe kijk je terug op je periode als bestuurslid?
Riksta: "Ik heb de afgelopen periode als bestuurslid van de WWb niet alleen als heel prettig maar ook heel interessant en leerzaam gevonden. De sfeer binnen het bestuur was altijd open en plezierig. We hebben af en toe met elkaar een paar stevige moeten noten kraken, maar gelukkig was er ook altijd wel weer tijd om met elkaar te lachen. Het contact tussen de WWb met de leden was ook altijd constructief en gericht op oplossingen waar de sector als geheel wat aan had. Veel van mijn ervaringen en inzichten die ik als bestuurslid op heb gedaan kan ik weer gebruiken in mijn werk als bestuurder van Waterbedrijf Groningen."

En hoe moet het nu met de WWb als jij niet meer in het bestuur zit?
Riksta: "Daar maak ik me helemaal geen zorgen over. Ik heb alle vertrouwen dat de WWb met haar leden de ingeslagen koers naar constructieve arbeidsverhoudingen zal blijven voortzetten. Met aandacht voor vernieuwingen. De dialoog tussen werkgevers, medewerkers en vakbonden is daarbij ontzettend belangrijk. Aandacht, interesse en respect voor elkaars belangen past bij de moderne tijd en dat past naar mijn mening bij de manier van omgang in onze drinkwatersector!"